( مخفف Voice over Internet Protocol )که با نام IPتلفنی نیز از آن یاد می شود ، امکان استفاده از اینترنت به منظور مکالمات تلفنی را فراهم می نماید . در مقابل استفاده از خطوط تلفن سنتی ، VoIPاز فن آوری دیجیتال استفاده می نماید .در واقع ، با استفاده از فن آوری VoIP صدای انسان توسط بسته های اطلاعاتی IPو از طریق اینترنت ارسال می گردد .

VoIPمی تواند به منظور تامین خواسته فوق از سخت افزارهای شتاب دهنده استفاده نماید و یا از آن در یك محیط مبتنی بر كامپیوترهای شخصی استفاده گردد . شبکه های مبتنی بر ‏IP‏ بر روی تمامی شبکه ها پشتیبانی شده است. از جمله شبکه سازمان ها، شبکه های ‏خصوصی، شبکه های عمومی، شبکه های کابلی و همچنین شبکه های بی سیم. ‏VoIP‏ در واقع بر روی تمامی ‏شبکه ها قابل اجراء می باشد.

 

VoIPچگونه كار می كند ؟

در گذشته ای نه چندان دور ، پیشگامان عرصه های علمی به این نتیجه رسیدند كه می توان یك سیگنال را به صورت دیجیتال و در یك مسافت طولانی ارسال نمود . بدین منظور می بایست قبل از ارسال سیگنال ، آن را با استفاده از یك مبدل آنالوگ به دیجیتال(ADC)، تبدیل و سپس ارسال و در نقطه پایانی انتقال،با استفاده از یك مبدل دیجیتال به آنالوگ(DAC)مجددا" آن را به آنالوگ تبدیل نمود .

 

فن آوری VoIPنظیر آنچه اشاره گردید كار می كند . در ابتدا ، صدای دیجیتال شده در بسته های اطلاعاتی قرار می گیرد و پس از ارسال در مقصد مجددا" به صوت تبدیل می گردد. با ذخیره اطلاعات به فرمت دیجیتال می توان بر روی آنان كنترل بهتری را اعمال نمود . مثلا" می توان آنان را فشرده ، مسیر آنان را تعیین و یا آنان را به یك فرمت جدید دیگر تبدیل نمود .

شبكه های مبتنی‌ بر پروتكل TCP/IPاز بسته های اطلاعاتی IPتشكیل می گردند كه شامل یك هدر ( برای كنترل ارتباطات ) و یك paylaodبه منظور مبادله داده می باشند . فن آوری VoIPاز بسته های اطلاعاتی IPبه منظور حركت در شبكه و رسیدن به مقصد نهائی استفاده می نماید .

 

مزایای استفاده از VoIPنسبت به PSTN (شبکه تلفنی سوئیچ عمومی )

 

در زمان استفاده از خطوط PSTN، كاربران عملا" هزینه زمان استفاده شده توسط شركتی كه  مدیریت خط PSTNرا  برعهده دارد ،‌ پرداخت می نمایند و هر اندازه كه بیشتر با تلفن صحبت نمایند هزینه بیشتری را نیز می بایست پرداخت نمایند. علاوه بر این ، نمی توان بطور همزمان با بیش از یك شخص گفتگو نمود .

در فن آوری VoIPمی توان هر زمان و با هر شخص گفتگو نمود . كافی است كه در آن مقطع زمانی سایر افرادی كه شما می خواهید با آنان گفتگو نمائید نیز به اینترنت متصل شده باشند .  مكالمه برقرار شده تا زمان دلخواه ( مستقل از هزینه های مربوطه ) می تواند ادامه یابد. علاوه بر این ، می توان در یك زمان با چندین نفر گفتگو نمود . در زمان گفتگو با سایر افراد و بطور همزمان می توان با آنان داده ئی ( نظیر تصاویر ، نمودارها و تصاویر ویدیوئی )  را نیز مبادله نمود .

 

سوئیچ‌مداری ابتدایی‌ترین سیستم‌های به كار رفته در شبكه‌های تلفن طی 100 سال اخیر است، تماس‌هایی كه داخل چنین شبكه‌ای برقرار می‌شود یك خط تلفن را به واسطه ارتباط دو نقطه مختلف اشغال می‌كند. بدین طریق تماس‌های برقرار شده را یك مدار می‌نامند. این روش اساس شبكه‌های تلفنی سوئیچ عمومی یا (PSTN) است.

 

اگر مبنای خطوط تلفن را فیبرهای نوری درنظر بگیریم، در چنین حالتی مكالمات دیجیتالی شده طرفین در هر سوی خط (ارسال و دریافت) با نرخ سرعتی برابر (64 kbs)بر ثانیه منتقل می‌شود، كه در مجموع برای هر دو طرف معادل 128 (kbps)است.

 

در این نوع ارتباط هنگامی كه یكی از طرفین صحبت می‌كند طرف دیگر به آن گوش می‌دهد. به این معنی كه در هر زمان تنها نیمی از ارتباط فعال است و عملا نیم دیگر ظرفیت ارتباطی به هدر می‌رود، به علاوه در هر مكالمه تلفنی بخش قابل توجهی از طول زمان مكالمه را سكوت (هیچ یك از طرفین صحبتی نمی‌كنند) تشكیل می‌دهد.

 

اما در سامانه VOIPقادریم تا بسته‌های2 دیجیتالی را كه تنها حاوی مكالمات طرفین است روی خطوط تلفن ارسال كنیم و از ارسال پیوسته داده‌ها (شامل كل زمان مكالمات و سكوت میان آنها) جلوگیری كنیم. این امر اساس كار شبكه‌های سوئیچ تلفنی بسته را تشكیل می‌دهد.

 

بنابراین شبكه‌های تبادل داده نمی‌توانند از سیستم سوئیچ مداری استفاده كنند، بلكه برخلاف آنها كه ارتباط را به طور پیوسته برقرار می‌سازند، طول هر ارتباط به شكل منقطع و براساس حجم داده‌‌های تشكیل‌دهنده هر بسته تعیین و برقرار می‌شود، این روند به شكل زیر انجام می‌شود:

 

1-رایانه مبدا (فرستنده) داده‌ها را به شكل بسته‌های كوچك درآورده و یك نشانی كه بیانگر مشخصات مقصد مورد نظر است به آن الصاق می‌كند.

 

2-هر بسته شامل اطلاعاتی است كه می‌تواند از فایل‌های موسیقی، تصویر، متن و یا نامه الكترونیكی تشكیل شده باشد.

 

3-رایانه فرستنده هر بسته را برای نزدیك‌ترین روتر موجود در شبكه ارسال می‌كند، روتر فوق نیز پس از دریافت بسته آن را به نزدیك‌‌ترین روتر به رایانه مقصد، منتقل كرده و از آنجا برای رایانه مقصد ارسال می‌شود.

 

فناوری VOIPاز روش پیش‌گفته برای ارائه خدمات تلفنی بهره می‌برد. VOIPمزایای زیادی نسبت به سامانه‌سوئیچ‌مداری دارد. برای مثال انتقال چندین مكالمه همزمان روی یك خط تلفن و كاهش هزینه براساس كاهش طول زمان مكالمه از مزایای فوق هستند چنان‌چه اگر یك مكالمه را از طریق خط تلفن عادی در شبكه سوئیچ‌مداری به مدت 10 دقیقه برقرار كنیم، باید هزینه 10دقیقه مكالمه را پرداخت كنیم اما در مقابل یك تماس تلفنی مشابه درسامانهVOIPتنها 5/3 دقیقه از 10 دقیقه فوق را دربر خواهد گرفت و كاربر تنها هزینه 5/3 دقیقه را می‌پردازد از طرفی زمانی برابر 5/6 دقیقه از 10 دقیقه، خط تلفن آزاد است بنابراین، خط این ظرفیت را خواهد داشت كه دو یا چند مكالمه همزمان روی آن انجام گیرد.

 

روشهای دسترسی و استفاده از خدمات VOIP:

 

1- ATA3:

ساده‌ترین و معمول‌ترین راه استفاده از خدمات VOIPاستفاده از یك دستگاه ATAاست. در این روش رابطه یك تلفن معمولی با رایانه و شبكه اینترنت به وسیله یك تطبیق دهنده برقرار می‌شود. در حقیقت یك دستگاه ATAنوعی مبدل آنالوگ به دیجیتال است كه سیگنال‌های صوتی آنالوگ را از گوشی تلفن دریافت كرده و پس از تبدیل آنها به اطلاعات دیجیتالی روی اینترنت به سمت مقصد ارسال می‌كند. اغلب شركت‌های خدمات دهنده VOIPبرای استفاده از این روش، دستگاه مبدل را به رایگان در اختیار مشتركین قرار می‌دهند و تنها هزینه خدمات را دریافت می‌كنند.

 

 

2- تلفن‌های IP4:

این تلفن‌های مخصوص، درست مانند گوشی‌های معمولی دارای صفحه ارقام شماره‌گیری و اجزای مشابهی هستند اما آنها به وسیله سخت‌افزار و نرم‌افزارهای خود مستقیما با یك روتر در ارتباط‌اند و به كاربران امكان تماس مستقیم روی اینترنت را بدون نیاز به رایانه می‌دهند.

3- تماس رایانه به رایانه :

شاید این روش ساده‌ترین راه برقراری یك تماس VOIPباشد كه كاربران كمترین هزینه را برای تماس‌های راه دور می‌پردازند. در این روش مشتركین برحسب نوع دسترسی به شبكه تنها هزینه خدمات دسترسی را خواهند پرداخت و تماس‌ها چه راه دور و چه نزدیك هیچ هزینه اضافی دیگری را به وی تحمیل نمی‌كنند.

این ‌روزها سرویس‌های وابسته به فناوری VoIPبسیار ارتقا یافته و در سطحی گسترده عرضه می‌شود، اما با این وجود بسیاری از مراکز عرضه‌کننده این خدمات همچنان با مشکلات فنی فراوانی مواجه هستند و می‌کوشند که با مرتفع ساختن آن‌ها، مخاطبان بیشتری را جذب کنند.

طبق آخرین آمارهایی که مرکز Empirixدر بررسی‌های اخیر خود به‌دست آورده، در حال حاضر حدود 52 درصد از مراکز تجاری و بازرگانی آمریکا و همچنین بیش از سه میلیون نفر از مردم این کشور از خدمات VoIPاستفاده می‌کنند. تعداد افرادی که از خدمات VoIPاستفاده می‌کنند به‌صورت روزافزون در حال افزایش است و درخواست‌های کاربران برای دریافت خدمات بیشتر و باکیفیت‌تر و انتقال سیستم‌های تلفنی سنتی به سیستم‌های مبتنی بر فناوری VoIPروز‌به‌روز بیشتر می‌شود. این عوامل باعث شده تا بازار این سیستم در جهان بسیار پررونق شود و مراکز عرضه‌کننده خدمات تلویزیونی نظیر Comcastنیز برای راه‌اندازی سیستم‌های VoIPاقدام و دور تازه‌ای از رقابت‌ها را با شرکت‌های مخابراتی مثل Verizonآغاز کنند.

 

مشکلات جدید

اگر چه افزایش تعداد مشتریان VoIPمی‌تواند تمامی فعالان در این حوزه را خرسند کند، کارشناسان بر این باورند که این روند مشکلاتی را هم به‌دنبال خواهد داشت. بالا رفتن تعداد افرادی که قصد استفاده از خدمات VoIPرا دارند، موجب خواهد شد تا مشتریان جدید برای دریافت این خدمات مدت بیشتری را به ‌انتظار بنشینند. مشغول‌ شدن شرکت‌ها به مشتریان قدیمی و جلب رضایت آن‌ها باعث خواهد شد تا در برخی مواقع، مراکز عرضه‌کننده خدمات VoIPتا چهار سال سراغ بازاریابی و جلب مشتری‌های جدید نروند و فرصت‌های جدید را از دست بدهند. این‌طور که جف فرید(Jeff Fried)مدیر فنی مرکز تحقیقاتی Empirixاعلام کرده، به علت وجود مشکلات فراوان برای عرضه خدمات مناسب VoIP، تنها 25 درصد از مشترکان این سرویس برای استفاده مجدد از آن رضایت دارند و بخش قابل‌ ملاحظه‌ای از آن‌ها معتقدند که استفاده سیستم‌های سنتی مخابراتی بهتر است.

گفته می‌شود که این شکایت‌ها و نارضایتی‌ها مربوط به یک مدت‌زمان خاص نمی‌شود و با رفع یک مشکل به‌خصوص از بین نخواهد رفت. در بررسی‌های جدید مرکز مشاوره‌ای و تحقیقات اینترنتی Keynoteمشخص شده که به‌طور میانگین مشکلات استفاده از سرویس VoIPبیش از مشکلات تلفن‌های همراه است. تاخیر در زمانی که فرد صحبت می‌کند و زمانی که صدای فرد مقابل را می‌شنود، در بیشتر مواقع بسیار زیاد است و باعث خواهد شد تا مکالمات تلفنی طولانی‌تر شود و کاربران مجبور شوند که برای شنیدن صدای فرد مقابل، مدت بیشتری منتظر بمانند.

مرکز Keynoteهمچنین دریافته است، حدود 1/3 درصد از تمام تماس‌هایی که تحت سیستم VoIPبرقرار می‌شود، مشکل دارند و با فرد مورد نظر ارتباط برقرار نمی‌کنند. در حالی که این اشتباه‌ها برای تلفن‌های همراه بسیار کمتر است، بروز آن در مواقع اضطراری می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری را به‌ همراه داشته باشد. برای تلفن‌های سنتی درصد اشتباه‌ها در این زمینه 01/0 گزارش شده است.

تشدید آلام

فرید معتقد است که امروزه کیفیت حدود یک‌سوم از تمامی خدمات وابسته به VoIPدر سطح "بد" سنجیده می‌شود. مطالعات اخیر شرکت Keynoteکه روی هفت مرکز عرضه‌کننده خدمات VoIPانجام شده نشان می‌دهد که در کشور آمریکا Vonageبهترین خدمات تماس‌های تلفنی از طریق اینترنت را ارایه می‌کند و این در حالی است که سرویس AT&T's CallVantageبهترین کیفیت صدا را در اختیار مشترکان خود قرار داده است. دیگر سرویس‌هایی که در این بررسی مورد مطالعه قرار گرفتند شامل Lingo، Packet8شرکت 8X8، VoiceWingشرکت Verizonو Skypeمی‌شوند.

اما به ‌نظر شما چه عاملی باعث می‌شود تا خدمات عرضه شده در این زمینه با کیفیت پایین به‌دست مشترکان برسد؟ به‌طور کلی باید توجه داشت که VoIPبا سرعت فزاینده‌ای در حال گسترش بین مردم است و تعداد مشترکان آن هرساله تا دو برابر افزایش می‌یابد. جان آرنولد در مرکز مخابراتی و ارتباطات مبتنی بر سیستم IP"آرنولد و شرکا" اعلام می‌دارد: "با وجود اینکه VoIPو سیستم‌های وابسته به‌ شدت در حال گسترش است، هنوز به ‌اندازه کافی در ارتقای محتوای شبکه‌ها سرمایه‌گذاری نشده است. زیرساخت‌های داخلی شرکت‌ها هنوز کامل نشده و نمی‌تواند جوابگوی افزایش تعداد مخاطبان باشد."اگر این روند در آینده نزدیک تغییر نکند، برخی از مراکزی که خدمات VoIPرا به مشترکان خود عرضه می‌کنند از گردونه رقابت خارج خواهند شد و توان ادامه فعالیت در این حوزه را نخواهند داشت. آنچه که در آینده مورد توجه قرار می‌گیرد کیفیت است و اگر شرکت‌های مخابراتی به این اصل توجه نداشته باشند، به‌طور قطع عرصه را به رقبا واگذار خواهند کرد.

 

آندری جزیرسکی(Andrei Jezierski) یکی از شرکای شرکت بزرگ i2 Partnersدر نیویورک بر این باور است، هم‌اکنون هزاران عرضه‌کننده خدمات VoIPدر آمریکای شمالی می‌کوشند که قابلیت‌های جدیدی را به سرویس‌های خود بیفزایند تا از این طریق تعداد مشترکانشان افزایش پیدا کند. از جمله قابلیت‌هایی که این افراد به‌تازگی عرضه کرده‌اند عرضه خدمات VoIPبرای دستگاه‌های الکترونیکی قابل ‌حمل است که این امر موجب شده تا مردم با استقبال بیشتری پذیرای این فناوری باشند.

 

برچسب : voip,  voip  چیست , درباره voip